FA Cup, giải đấu cúp quốc gia lâu đời nhất thế giới, luôn ẩn chứa những câu chuyện kỳ diệu, những bất ngờ không tưởng và cả những màn đối đầu kịch tính kéo dài tưởng như vô tận. Nhắc đến sự kịch tính này, không thể bỏ qua Những Trận đấu Phải đá Lại Nhiều Lần Nhất Tại FA Cup, những cuộc thư hùng đã đi vào lịch sử không chỉ bởi kết quả mà còn bởi sự bền bỉ phi thường của các cầu thủ. Hãy cùng Tinmoithethao.net lật lại những trang sử hào hùng và đôi khi đầy khắc nghiệt của thể thức đá lại độc đáo này.
Từ những ngày đầu, luật đá lại (replay) là một phần không thể thiếu, tạo nên bản sắc riêng cho FA Cup. Khi hai đội hòa nhau sau 90 phút chính thức (và sau đó là cả hiệp phụ), thay vì giải quyết thắng thua bằng loạt sút luân lưu cân não ngay lập tức như các giải đấu cúp hiện đại, họ sẽ phải bước vào một trận đấu khác trên sân của đội khách ở trận đầu tiên. Quy tắc này, dù gây tranh cãi về lịch thi đấu dày đặc, lại chính là mảnh đất màu mỡ cho những câu chuyện cổ tích, nơi các đội bóng nhỏ bé có cơ hội tạo nên địa chấn trước những gã khổng lồ, đồng thời mang về nguồn thu đáng kể từ việc bán vé ở trận đá lại. Nhưng đôi khi, sự cân tài cân sức lại đẩy các cặp đấu vào những vòng lặp không hồi kết, tạo nên những kỷ lục về số lần tái đấu.
Lịch sử luật đá lại tại FA Cup: Từ marathon đến loạt luân lưu
Ban đầu, luật FA Cup không có giới hạn về số lần đá lại. Nếu các trận đá lại tiếp tục có tỷ số hòa sau thời gian thi đấu chính thức (và sau này là cả hiệp phụ), hai đội sẽ phải tiếp tục gặp nhau cho đến khi tìm ra người chiến thắng. Điều này dẫn đến những chuỗi trận đấu liên tục, vắt kiệt sức lực cầu thủ và thử thách lòng kiên nhẫn của người hâm mộ.
Việc phải thi đấu quá nhiều trận trong thời gian ngắn rõ ràng ảnh hưởng tiêu cực đến thể lực cầu thủ và lịch trình của các giải đấu khác. Nhận thấy sự bất cập này, Liên đoàn bóng đá Anh (FA) đã dần thay đổi luật lệ. Hiệp phụ được đưa vào các trận đá lại, rồi đến loạt sút luân lưu để quyết định thắng thua nếu trận đá lại đầu tiên vẫn hòa. Gần đây nhất, để giảm tải lịch thi đấu, luật đá lại đã bị loại bỏ hoàn toàn từ vòng 5 trở đi và từ vòng 1 ở mùa giải 2024-25, đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên đặc trưng của giải đấu. Dù vậy, những ký ức về các trận cầu marathon vẫn sống mãi.
Lịch sử thay đổi luật đá lại tại FA Cup qua các thời kỳ và ảnh hưởng đến giải đấu
Kỷ lục Guinness: Cuộc đối đầu 6 trận của Alvechurch và Oxford City
Khi nhắc đến những trận đấu phải đá lại nhiều lần nhất tại FA Cup, không cặp đấu nào có thể vượt qua màn thư hùng lịch sử giữa Alvechurch và Oxford City tại vòng loại thứ tư mùa giải 1971-1972. Hai đội bóng bán chuyên này đã tạo nên một kỷ lục vô tiền khoáng hậu khi cần tới 6 trận đấu (1 trận chính và 5 trận đá lại) để phân định thắng bại, kéo dài tổng cộng 11 tiếng đồng hồ thi đấu.
Câu chuyện bắt đầu vào ngày 6 tháng 11 năm 1971 tại sân White House Ground của Alvechurch. Trận đấu kết thúc với tỷ số hòa 2-2 đầy kịch tính. Những gì diễn ra tiếp theo đã đi vào sách kỷ lục Guinness:
- Trận 1 (6/11/1971): Alvechurch 2-2 Oxford City (Sân Alvechurch)
- Trận đá lại 1 (9/11/1971): Oxford City 1-1 Alvechurch (Sân Oxford City, sau hiệp phụ)
- Trận đá lại 2 (15/11/1971): Alvechurch 1-1 Oxford City (Sân St Andrew’s của Birmingham City, sau hiệp phụ)
- Trận đá lại 3 (17/11/1971): Oxford City 0-0 Alvechurch (Sân Manor Ground của Oxford United, sau hiệp phụ)
- Trận đá lại 4 (20/11/1971): Alvechurch 1-1 Oxford City (Sân Manor Ground của Oxford United, sau hiệp phụ)
- Trận đá lại 5 (22/11/1971): Alvechurch 1-0 Oxford City (Sân Villa Park của Aston Villa)
Cuối cùng, sau 5 trận hòa liên tiếp và tổng cộng 660 phút quần thảo trên sân cỏ (bao gồm cả hiệp phụ ở các trận đá lại), Alvechurch đã giành chiến thắng tối thiểu 1-0 ở trận đấu thứ sáu nhờ bàn thắng của Bobby Hope, chấm dứt chuỗi trận marathon không tưởng.
Tại sao cặp đấu này lại kéo dài đến vậy?
Sự kiên cường và ngang tài ngang sức đến khó tin của hai đội bóng là yếu tố chính. Cả Alvechurch và Oxford City đều thể hiện tinh thần chiến đấu quả cảm, không đội nào chịu khuất phục. Thêm vào đó, luật lệ thời bấy giờ không giới hạn số lần đá lại và chưa áp dụng loạt sút luân lưu ở vòng loại đã “tiếp tay” cho kỷ lục này. Yếu tố sân bãi trung lập ở các trận đá lại sau cũng không đủ để tạo ra sự khác biệt rõ rệt.
Di sản của trận cầu marathon
Cuộc đối đầu giữa Alvechurch và Oxford City không chỉ là một kỷ lục số liệu đơn thuần. Nó trở thành biểu tượng cho sự bền bỉ, tinh thần không bỏ cuộc và nét đẹp khó đoán định của FA Cup. Nó cũng góp phần thúc đẩy những thay đổi về luật lệ sau này nhằm tránh lặp lại những màn tra tấn thể lực tương tự. Câu chuyện này thường được nhắc lại như một minh chứng cho thấy ở FA Cup, mọi điều đều có thể xảy ra.
Những trận đấu phải đá lại nhiều lần nhất tại FA Cup khác đáng nhớ
Ngoài kỷ lục 6 trận của Alvechurch và Oxford City, lịch sử FA Cup còn chứng kiến nhiều cặp đấu khác cần đến 4 hoặc 5 trận để tìm ra người đi tiếp. Những cuộc đối đầu này cũng đầy ắp kịch tính và cảm xúc.
5 trận đấu:
- Stoke City vs Aston Villa (1882-83): Một trong những cặp đấu đá lại nhiều lần sớm nhất.
- Nottingham Forest vs Stoke City (1910-11)
- Arsenal vs Sheffield Wednesday (1978-79): Trận bán kết nổi tiếng kéo dài 5 trận, Arsenal cuối cùng thắng 1-0 ở trận đá lại thứ tư (trận thứ 5) trước khi vô địch.
- Fulham vs Birmingham City (1974-75)
- Liverpool vs Everton (1990-91): Trận derby Merseyside kinh điển tại vòng 5, chứng kiến hai trận hòa 0-0 và 4-4 đầy cảm xúc, dẫn đến việc HLV Kenny Dalglish của Liverpool từ chức sau trận hòa 4-4. Everton thắng 1-0 ở trận đá lại thứ hai (trận thứ 4).
4 trận đấu: Nhiều cặp đấu khác cũng cần đến 4 trận, cho thấy sự phổ biến của các trận đá lại kéo dài trong quá khứ.
Liverpool vs Everton: Màn tra tấn thể lực kinh điển
Trận derby Merseyside tại vòng 5 FA Cup mùa 1990-91 là một ví dụ điển hình cho sự kịch tính của các trận đá lại. Sau trận hòa 0-0 tại Anfield, hai đội tái đấu tại Goodison Park trong một trận cầu được xem là một trong những trận derby hay nhất lịch sử với tỷ số hòa 4-4 sau hiệp phụ. Liverpool đã 4 lần vươn lên dẫn trước nhưng Everton đều kiên cường gỡ hòa. Sự căng thẳng và mệt mỏi sau trận đấu này được cho là nguyên nhân chính khiến HLV Kenny Dalglish đột ngột từ chức. Ở trận đá lại thứ hai (tức trận thứ tư của cặp đấu), Everton đã giành chiến thắng 1-0.
Khoảnh khắc đáng nhớ trong trận hòa 4-4 kinh điển giữa Liverpool và Everton tại FA Cup 1991
Arsenal và những cuộc tái đấu căng thẳng
Arsenal cũng là một cái tên quen thuộc trong các trận đá lại dai dẳng. Đáng nhớ nhất là hành trình đến chức vô địch FA Cup 1978-79. Ở bán kết, Pháo thủ và Sheffield Wednesday đã hòa nhau trong cả trận đấu chính lẫn 3 trận đá lại đầu tiên. Phải đến trận đá lại thứ tư (trận đấu thứ 5 tổng cộng), Arsenal mới khuất phục được đối thủ bằng tỷ số 1-0 nhờ bàn thắng của Brian Talbot. Sự kiên trì này đã được đền đáp khi họ đánh bại Manchester United 3-2 trong trận chung kết kịch tính sau đó.
Luật đá lại ngày nay và tác động đến các CLB
Việc FA quyết định loại bỏ dần các trận đá lại, đặc biệt là từ các vòng đấu cuối và gần đây là toàn bộ giải đấu từ mùa 2024-25, đã gây ra nhiều tranh cãi. Các đội bóng lớn tại Premier League và Championship thường ủng hộ quyết định này vì nó giúp giảm tải lịch thi đấu vốn đã rất dày đặc, tránh nguy cơ chấn thương cho cầu thủ trụ cột.
Tuy nhiên, đối với các đội bóng ở hạng dưới (Lower Leagues), các trận đá lại, đặc biệt là khi được thi đấu trên sân nhà hoặc phải đá lại với một đội bóng lớn, mang lại nguồn thu tài chính cực kỳ quan trọng từ bán vé và bản quyền truyền hình. Việc mất đi cơ hội này bị xem là một đòn giáng mạnh vào khả năng tồn tại và phát triển của họ. Nhiều người cho rằng việc loại bỏ hoàn toàn đá lại đã làm mất đi một phần linh hồn, sự lãng mạn và yếu tố bất ngờ vốn có của FA Cup.
Góc nhìn chuyên gia: Đá lại – Gia vị hay gánh nặng của FA Cup?
Để có cái nhìn đa chiều, chúng ta hãy lắng nghe nhận định từ bình luận viên bóng đá Nguyễn Tuấn Anh:
“Những trận đá lại, đặc biệt là các màn marathon như Alvechurch – Oxford City, chính là nét độc đáo làm nên sự lãng mạn và khó đoán của FA Cup. Chúng ta đã chứng kiến vô số câu chuyện cổ tích được viết nên từ những trận cầu như vậy. Dù luật lệ đã thay đổi để phù hợp với bóng đá hiện đại và giảm gánh nặng cho cầu thủ, tinh thần chiến đấu đến cùng trong những trận cầu như vậy vẫn là di sản quý giá, một phần bản sắc không thể xóa nhòa của giải đấu cúp lâu đời nhất hành tinh.”
Rõ ràng, việc đá lại mang cả hai mặt tích cực và tiêu cực. Nó là gia vị tạo nên sự hấp dẫn đặc trưng, nhưng cũng là gánh nặng về thể lực và lịch thi đấu trong kỷ nguyên bóng đá tốc độ cao ngày nay. Sự thay đổi luật lệ là tất yếu, nhưng những ký ức về những trận đấu phải đá lại nhiều lần nhất tại FA Cup sẽ mãi là một phần quan trọng trong di sản của giải đấu.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Trận đấu nào giữ kỷ lục phải đá lại nhiều lần nhất tại FA Cup?
Trận đấu giữa Alvechurch và Oxford City tại vòng loại thứ tư FA Cup mùa 1971-72 giữ kỷ lục với tổng cộng 6 trận đấu (1 trận chính và 5 trận đá lại).
2. Tại sao các trận đấu FA Cup lại phải đá lại?
Theo luật truyền thống của FA Cup, nếu một trận đấu kết thúc với tỷ số hòa (sau 90 phút hoặc cả hiệp phụ tùy giai đoạn), hai đội sẽ phải thi đấu lại một trận khác trên sân của đội khách ở trận đầu tiên để xác định đội đi tiếp. Luật này nhằm tạo thêm cơ hội và doanh thu cho các đội, đặc biệt là các đội nhỏ.
3. Luật đá lại FA Cup hiện nay như thế nào?
Từ mùa giải 2024-2025, luật đá lại đã bị loại bỏ hoàn toàn khỏi tất cả các vòng đấu của FA Cup. Nếu trận đấu hòa sau 90 phút, hai đội sẽ đá hiệp phụ và sau đó là luân lưu nếu cần. Trước đó, luật đá lại đã bị bỏ từ vòng 5.
4. Kỷ lục về số trận đá lại có ảnh hưởng gì đến luật thi đấu không?
Có. Những cặp đấu kéo dài như Alvechurch vs Oxford City đã cho thấy sự khắc nghiệt và bất cập của việc đá lại không giới hạn. Điều này góp phần thúc đẩy FA thay đổi luật, giới hạn số trận đá lại và áp dụng hiệp phụ, luân lưu sớm hơn.
5. Ngoài Alvechurch vs Oxford City, còn cặp đấu nào đá lại nhiều lần đáng chú ý?
Có nhiều cặp đấu cần đến 5 trận như Arsenal vs Sheffield Wednesday (bán kết 1978-79) hay Liverpool vs Everton (vòng 5 1990-91), đều là những màn đối đầu kinh điển và kịch tính.
Kết bài
FA Cup không chỉ là những trận chung kết tại Wembley hoa lệ, mà còn là những cuộc chiến thể lực và ý chí không khoan nhượng ở các vòng đấu trước đó. Những trận đấu phải đá lại nhiều lần nhất tại FA Cup, đặc biệt là kỷ lục 6 trận của Alvechurch và Oxford City, là minh chứng sống động cho tinh thần độc đáo, sự kiên cường và tính khó đoán của giải đấu này. Dù luật đá lại đã đi vào dĩ vãng để nhường chỗ cho sự thực dụng của bóng đá hiện đại, những câu chuyện về các trận cầu marathon bất tận sẽ mãi là một phần di sản hào hùng, góp phần tạo nên sự vĩ đại và khác biệt cho FA Cup trong lòng người hâm mộ toàn cầu. Bạn còn nhớ trận đá lại FA Cup nào khiến bạn ấn tượng nhất? Hãy chia sẻ cảm nghĩ của mình ở phần bình luận bên dưới!